Jak dbać o nagrobek z kamienia

Pamięć o zmarłych można wyrażać na wiele sposobów. Dbanie o kamienne pomniki nagrobne to jeden z nich. Aby nagrobki zachowały estetyczny wygląd i nie ulegały degradacji, należy regularnie je czyścić i pielęgnować. W jaki sposób powinno się usuwać zanieczyszczenia i konserwować nagrobki z różnego rodzaju kamienia? Kiedy najlepiej wykonywać te czynności, by groby bliskich przez cały rok prezentowały się doskonale? Jakich środków najlepiej używać?

Dobieramy metody działania do materiału

Jeżeli pojawia się pytanie, jak dbać o nagrobki z kamienia, trzeba przede wszystkim określić, jaki jest to materiał. Tworzywa kamienne oraz podobne do nich wykorzystywane do wykonywania nagrobków w warunkach polskich to przede wszystkim:

• granit,

• marmur,

• piaskowiec,

• lastryko,

• beton.

W zależności od tego, z których z tych tworzyw wykonano pomnik, należy dobrać odpowiednie sposoby oraz substancje czyszczące i konserwujące. W przypadku wątpliwości lepiej dokładnie sprawdzić lub dobrać nieinwazyjne, delikatne metody uniwersalne dla każdego rodzaju materiału. Jeżeli bowiem użyjemy środków przeznaczonych do innego typu kamienia, możemy zdegradować jego powierzchnię lub w najlepszym razie doprowadzić do konieczności dokładnego jej oczyszczania.

Jak dbać o nagrobki z kamienia granitowego?

Kamień granitowy odpowiednio wyszlifowany tworzy śliską, twardą powierzchnię stosunkowo prostą w pielęgnacji. Wystarczy przecierać powierzchnię gąbką lub miękką ścierką nasączoną ciepłą wodą z dodatkiem detergentu (np. kuchcik, ludwik itp.). Taka operacja nie tylko pomoże usunąć zabrudzenia, ale również delikatnie nabłyszczy powierzchnię. Mocniejsze zabrudzenia takie jak wosk należy usunąć odpowiednim środkiem. Do pielęgnacji można również używać dedykowanych do granitu środków, lepiej jednak przed ich powierzchniowym użyciem zrobić kilkuminutową próbę w niewidocznym miejscu. Środki zawsze należy nakładać najpierw na ścierkę lub gąbkę, a dopiero potem nią rozprowadzać po powierzchni. Granitu nie powinno się natłuszczać i pastować.

Pielęgnacja marmurowych nagrobków

Marmurowe nagrobki są bardziej delikatne i wymagające. Zanim przystąpi się do czyszczenia, warto zweryfikować czy powierzchnia nie ma uszkodzeń. Jeżeli tak jest, należy najpierw profesjonalnie ją naprawić, bo inaczej czyszczenie może zaszkodzić. Z nagrobka w dobrym stanie usuwa się najpierw grubsze zanieczyszczenia na przykład zmiotką, a potem powierzchnię czyścimy wodą. Jeżeli delikatne czyszczenie ścierką lub miękką szczotką jest nieskuteczne, można użyć środków do marmuru. Marmur z czasem może stać się matowy, dlatego warto nabłyszczać go specjalnymi preparatami.

Czyszczenie i konserwacja pomników nagrobnych z piaskowca

Piaskowiec, podobnie jak marmur jest stosunkowo delikatny i wymagający. Powinniśmy czyścić go ciepłą wodą i miękkimi szmatkami, szczotkami, gąbkami. W razie silniejszych zabrudzeń dobrze sprawdza się roztwór wody z mydłem malarskim lub delikatnym płynem do mycia naczyń w przypadku tłustych zabrudzeń. Każdy ze stosowanych środków warto sprawdzić przed powierzchniowym użyciem w mało widocznym miejscu. Warto regularnie używać środków konserwujących do piaskowca, które pozwalają na dłuższe zachowanie nagrobka w dobrym stanie.

Uniwersalne sposoby czyszczenia nagrobków

Inne materiały wykonania zwykle są mniej wymagające niż wymienione nagrobki kamienne. Podobnie jak elementy takie jak tablice, krzyże czy ozdoby można czyścić je również z użyciem ciepłej wody. W razie silniejszych zabrudzeń — z delikatnym płynem do naczyń. Nagrobki z lastryko są odporne na szorowanie, dlatego z powodzeniem można używać do nich nawet dosyć ostrych szczotek. Należy jednak zabezpieczać je woskiem lub preparatami na bazie silikonu przed wsiąkaniem i przemarzaniem wody.

Naprawa i konserwacja, czyli jak zapobiec konieczności wymiany płyty

Zaniedbany lub niewłaściwie pielęgnowany kamień nagrobny może ulec pęknięciu, lub wyszczerbieniu. Często, jeżeli w porę zauważy się uszkodzenia, można jeszcze w sposób estetyczny wykonać ich naprawę. Służą do tego specjalne zaprawy. Warto, jednak zanim dojdzie do uszkodzeń albo już po wykonanej naprawie w odpowiedni sposób zabezpieczyć płytę przed działaniem wody, słońca oraz mrozu. Służą do tego specjalne preparaty dostosowane do rodzaju kamienia. Ich użycie czy zlecenie konserwacji profesjonalistom to koszt nieporównywalnie mniejszy od zakupu nowego pomnika.